Everglades National Park

Everglades National Park
National Park of the United States, tourist attraction, national park
Pahi laEverglades & Dry Tortugas Mali niŋ
Di pilli ni6 Silimin gɔli December 1947 Mali niŋ
Zuliya wuhibuEverglades National Park Mali niŋ
IUCN protected areas categoryIUCN category V: Protected Landscape/Seascape Mali niŋ
TiŋaAmerica Mali niŋ
Din be shɛli polonaMonroe County, Miami-Dade County Mali niŋ
Tiŋgbaŋ yaɣili calinli25°18′45″N 80°41′15″W Mali niŋ
ToondaantaliNational Park Service Mali niŋ
Sana minti niŋbu sheeErnest F. Coe Visitor Center‎, Flamingo Visitor Center, Gulf Coast Visitor Center, Royal Palm, Shark Valley Visitor Center Mali niŋ
Significant eventList of World Heritage in Danger, List of World Heritage in Danger Mali niŋ
Significant placeFlorida City Mali niŋ
Ŋun wuhiraNational Park Service Mali niŋ
Heritage designationWorld Heritage Site, Ramsar site Mali niŋ
Lahabaya dundɔŋ din mali dihitabilihttps://www.nps.gov/ever/index.htm Mali niŋ
List of monumentsNational Register of Historic Places listings in Everglades National Park Mali niŋ
World Heritage soli(viii), (ix), (x) Mali niŋ
Lihigu pubuCategory:Views of Everglades National Park Mali niŋ
Category for mapsGeography and ecology of the Everglades Mali niŋ
Map

E-Class

Everglades National park nyɛla America paaki karili din gu ka taɣi wulinluhili polo kamani kɔbiga puuni vaabu pishi puuni zaŋ jɛndi Everglades maŋmaŋa din be Florida puuni. Lala paakiŋo mbarigari America zaa yɔshɛŋa ŋantula kalahi n-nyɛ yɔshɛli ŋanbari n-gari yɔ shɛli kam ŋan be Mississipi mɔɣili dinbe di wulunluhilila pɔlo. Daadamanima kalinli kamani ninvuɣu tusaanu nkaari lala tingbani maa yuuni kam.[1][1]

Everglades tiŋgbani paaki karili din pahiri buta zuɣu contiguous United States, Death Valley n ti pahi Yellowstone nyaaŋa. UNESCO daa zaŋla yihila Everglades & Dry Tortugas Biosphere Reserve polo ni yuuni 1976 ka zaŋli pahi World Heritage Site yuuni 1979, ka Ramsar Convention gba kali paaki ŋɔ pahi Wetlands of International Importance ni yuuni 1987. Everglades ko yuli n na nyɛ din be lala yaɣa dibaa ata ŋɔ zaani.[2]

Tiŋgbana paaki nima pam mali la tiŋgbani nahingbana din gahim; Everglades National Park n nyɛ tuuli paaki din yina ni gu ka taɣi tihi ni binkɔbiri biɛhigu. Everglades nyɛla tiŋgbani mahili mini tihi ka deeri kom din zori 0.25 miles (0.40 km) yiri Lake Okeechobee, southwest chani Florida Bay.[3] Paaki ŋɔ n nyɛ luɣishɛli wading birds ni ni tooi waɣi viɛnyɛla North America tingbanni ka mali tihi din galisi wulinluhili tiŋgbani pirigili.[4] Binniɛma balibu pihita ni ayɔbu ka bɛ gu ka taɣi ka bɛ be paaki ŋɔ ni, n ti pahi Florida panther, American crocodile, ni West Indian manatee, ni noonsi balibu kɔbisita ni pihinu balibu (350 species of birds), ko viɛlli mini ko'yɛlim ni zahim balibu kɔbisita (300 species of fresh and saltwater fish), binkɔbiri balibu pihinahi (40 species of mammals), ni binniɛma ban zori tiŋa balibu pihinu (50 species of reptiles).[5] South Florida ko viɛlli pam din be Biscayne Aquifer, nyɛla din kuri bukaata paaki ŋɔ ni.[6]

Ninsalinima be Everglades paaki ŋɔ ni bee di kpaŋsi paai yuun tuha. Bɛ daa kpuɣi niya yuuni 1882 ni bɛ vɔ tiŋgbani mahi maa kom ka zaŋ ni niŋ pukparilim mini biɛhisi sheei. Toontibɔ ni kana 20th century, kom din daa zori yirina Lake Okeechobee daa nyɛla bɛ ni ŋmaligi shɛli ni di soŋsiMiami metropolitan area. Paaki ŋɔ daa zali la yuuni 1934, ni di gu Everglades nyaaŋa labbu, ka zani viɛnyɛla yuuni 1947, ka bɛ daa lahi tuɣi niya ni binkara mɛbu South Florida tiŋgbani ni. Daadama tuuntumsa nyɛla din nahim Everglades National Park tihi ni binkɔbiri, Everglades paaki labi zani di naba zuɣu nyɛla South Florida siyaasatali ni kpɛ shɛli ni.

  1. 1.0 1.1 https://www.nps.gov/ever/learn/management/statistics.htm
  2. Maltby, E., P.J. Dugan, "Wetland Ecosystem Management, and Restoration: An International Perspective" in Everglades: The Ecosystem and its Restoration, Steven Davis and John Ogden, eds. (1994), St. Lucie Press. ISBN 0-9634030-2-8.
  3. Whitney, p. 167.
  4. Everglades National Park. National Park Service.
  5. Robertson, pp. 27, 21, 38.
  6. A few locations in Palm Beach County, primarily Highland Beach, get their fresh water from the Floridan aquifer, treating the high saline and mineral content before providing it for human use. (Town of Highland Beach Water Quality Report (2014). Retrieved on April 25, 2017.)(Lodge, p. 39.)

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search